Na mojej harcerskiej drodze przeżyłem wiele służb, w tym kilka takich, które naprawdę zmieniły moje życie. Z dzisiejszej perspektywy mam czasami wrażenie, że ta forma pracy, która dla mnie stanowi… Czytaj dalej »Służba – forma pracy, która zmienia życie
Muszę do czegoś się przyznać: nudzę się na harcerskich ogniskach. I to nie “teraz”, kiedy już zostałem 31-letnim harco-dziadem. Na ogniskach nudzę się od jakichś 16-17 lat. Oczywiście nie na… Czytaj dalej »Felieton: Nuda na ogniskach
Nie wiem jak u was, ale w naszym środowisku nabory do drużyny harcerzy nie wychodzą. I raczej w innych wielkopolskich środowiskach sytuacja wcale nie wygląda lepiej. W naszej drużynie ciągle… Czytaj dalej »Operacja Szałasy: Skąd wziąć harcerzy?
Quae sunt haerceris, haerceri; et quae sunt zucharis, zuchari.Zuchom co zuchowe, harcerzom co harcerskie.~ Mądrość ze starożytnych ksiąg Jakiś czas temu na wielu grupach, czy konwersacjach dało się zauważyć dużo… Czytaj dalej »Zuchom co zuchowe, harcerzom co harcerskie, a cezarowi…
Tekst hm. Janka Kamińskiego pt.: “Poszukiwani śmiałkowie!” został pierwotnie opublikowany w “Harcerskim Mazowszu” z dnia 20.01.2012 r. – jednak pomimo upływu czasu, nadal warto zapoznać się z proponowanymi w nim… Czytaj dalej »Poszukiwani śmiałkowie! – czyli zimowe formy pracy
Istnieją 3 różne od siebie, choć bardzo podobne w wykonaniu, formy pracy. Są to wycieczka, wyprawa i wypad. Sama terminologia nie jest kluczowa w metodzie harcerskiej, więc celem tego tekstu… Czytaj dalej »WWW – Wyprawa, Wypad, Wycieczka
Mechanizm “konstytucji zastępu” w grze, który chciałbym wam dziś przedstawić, ma na celu wzbudzenie w uczestnikach refleksji nad sensem państwa i jego ustroju. Został on wymyślony przez mojego następcę, Filipa… Czytaj dalej »Konstytucje zastępów – mechanizm gry na 3 maja
Czy szkoła może działać bez ocen? Czy harcerstwo może działać bez kar i nagród? Co to jest Porozumienie bez przemocy (NVC) i niekontrowersyjna esencja? Co robić by program naszych drużyn… Czytaj dalej »Harcerstwo bez kar i nagród – phm. Andrzej Wysocki
Na ostatnim kursie zastępowych zostałem poproszony o przeprowadzenie szybkiego „powtórzenia” z historii harcerstwa, struktury ZHR, symboliki i prawa harcerskiego. Dzięki pomocy mojej żony, Uli, stworzyliśmy cztery „harcówkowe” gry, bazujące na… Czytaj dalej »Prawo Lasu – gra towarzyska z Prawem Harcerskim w tle
Na ostatnim kursie zastępowych zostałem poproszony o przeprowadzenie szybkiego „powtórzenia” z historii harcerstwa, struktury ZHR, symboliki i prawa harcerskiego. Dzięki pomocy mojej żony, Uli, stworzyliśmy cztery „harcówkowe” gry, bazujące na… Czytaj dalej »Hodowla Jednostek – gra planszowa o oznaczeniach funkcji i strukturze ZHR
Na dworze nie ma już śniegu, ptaszki wesoło śpiewają w koronach drzew, a w kalendarzu widnieje piękny napis “Maj”. Oznaczać to może tylko jedno: Pora jechać pod namiot! Postaram się… Czytaj dalej »Biwak? To przecież tylko chwila roboty!
Słowo wstępu W pracy z harcerzami i zuchami powinniśmy używać jak najbardziej unikatowych i rozwijających form pracy. Dzięki temu nie tylko spełnimy swoje zadanie jako harcerstwo, ale także po prostu… Czytaj dalej »Doświadczenia chemiczne w pracy harcerskiej
Lato dobiegło końca, wrześniowe noce potrafią skutecznie ochłodzić harcerski zapał. Mamy jeszcze jednak spore szanse na trochę słońca i odrobinę polskiej, złotej jesieni. Drużyny zwykle wypełniają ten czas naborami, tworzeniem… Czytaj dalej »Jesienna wycieczka
Wracamy do tematu spływów kajakowych, o których pisałem w poprzedniej części (zachęcam, by do niej zajrzeć). Ekwipunek (z wyłączeniem kajaków). Starzy ćwicy doskonale wiedzą, co trzeba zabrać na harcerski biwak.… Czytaj dalej »I płynie się dalej! – słów parę o spływach cz. II
Spływ kajakowy jest jedną z najciekawszych form wędrówki – a dzięki swojej elastyczności, będzie równie ciekawy jako kilkudniowy wypad ZZ-tu, jako jednodniowa atrakcja dla harcerzy i zuchów, czy też jako… Czytaj dalej »I płynie się dalej! – słów parę o spływach cz. I
Azymutowy Skrypt Gawędowy do pobrania w formacie pdf „Opowiada starodawne dzieje, bohaterski wskrzesza czas” – ten wers chyba najbardziej znanej harcerskiej pieśni zawsze bardzo mocno przemawiał do mojej wyobraźni. Gawęda… Czytaj dalej »O harcerskiej gawędzie słów parę
Czas jakiś temu pisałem o fenomenie “Sulimczyka” i jego zbawiennym wpływie na zdolności literackie wychowanków naszej drużyny. Dziś chciałbym pośrednio nawiązać do tego aspektu pracy drużyny. Zdajemy sobie wszyscy świadomość,… Czytaj dalej »O Koszałku-Opałku, czyli praca z kronikarstwem
Kiedyś na pewnym kursie spotkałem się z opinią na temat obozów wędrownych. Mianowicie planując taki obóz trzeba cały czas pamiętać, że jest to wyjazd harcerski: nie można na przykład zapomnieć… Czytaj dalej »Przywiązani do formy
Część druga i ostatnia artykułu phm. Macieja „Konusa” Kamińskiego o krajoznawstwie na obozach harcerskich i wędrowniczych, którego pierwszą część znaleźć możecie tutaj. IV – „… ją…” W szaroszeregowym symbolicznym przedstawieniu… Czytaj dalej »Obóz a krajoznawstwo – cz. II
„Hic sunt leones” – tu przebywają lwy. Tak starodawni kartografowie na mapach oznaczali tereny niezbadane, a gdy białe plamy były zbyt duże, ozdabiali je dodatkowo fantazyjnymi rycinami. Czytaj dalej »Obóz a krajoznawstwo – cz. I
W latach 2007 – 2012 drużynowy drużyny wędrowników z Zalesia Górnego. Potem również referent wędrowników Mazowieckiej Chorągwi Harcerzy. W 2013 współorganizował obóz z ukraińskim PŁASTem. Na różnego rodzaju obozach wędrownych spędził ponad rok. Krajoznawca z zamiłowania.
Instruktorom harcerskim często zdarza się tracić z pola widzenia sens i cel tego, co robią od lat. Stąd częsty brak zrozumienia dla różnorakich “tradycji”, które miały głębokie uzasadnienie w chwili… Czytaj dalej »O strażnikach ognia, czyli przerost formy nad treścią
Od początku mojej harcerskiej przygody, nieodłącznym elementem każdego obozu zawsze była gra gospodarcza. Jest to dla mnie coś tak naturalnego i oczywistego, że gdy dowiedziałem się, iż w pewnych środowiskach… Czytaj dalej »Pionierkowa gra gospodarcza
Co jest pierwszą rzeczą, o której myśli przeciętny drużynowy, szykując obóz? Przypuszczam, że nie jest to miejsce obozowe (a szkoda), za to mógłbym zaryzykować stwierdzenie, że jest to tzw. “obrzędowość”.… Czytaj dalej »Obrzędowość czy fabuła? Meandry definicji
Nie, nie zamierzam się przechwalać! Choć jak pisał nasz przedwojenny kronikarz, Roman Różycki: “Zawsze z pokolenia w pokolenie uważaliśmy się za harcerzy „odlanych ze szlachetniejszego kruszcu”, a ponieważ bez wad… Czytaj dalej »Sulimczyk, czyli dlaczego Ci z Szesnastki tyle piszą?
Jeśli chodzi o „teorię gawędy”, sprawa wydaje się prosta: ma być krótko, pozytywnie, z odpowiednim „wzorcem osobowym” i najlepiej to jeszcze skrócić, żeby nie przegadać. Tematy najczęściej podsuwa samo obozowe… Czytaj dalej »Gawęda jako narzędzie metodyczne, czyli: Jak przygotować gawędę z „Orszą”?
Przyzwyczailiśmy się do myśli, że działamy w sformalizowanej strukturze. Jest to całkiem komfortowa sytuacja, która ułatwia wiele rzeczy (a potem, w życiu zawodowym, troszkę się za nią tęskni). Harcerstwo jest… Czytaj dalej »Czy ogniska powinny być obowiązkowe?
