Całym życiem – również jako przedsiębiorca
Autor: Piotr Dudziński
Całym życiem – dwa słowa z Przyrzeczenia Harcerskiego, które wyznaczają drogę harcerkom i harcerzom. To wezwanie obejmuje nie tylko rzeczywistość jednostki, ale również wspólnoty, w której żyje. Z jednej strony sugeruje pełne oddanie siebie (całym sobą), a z drugiej może przecież oznaczać ujęcie całego okresu życia (przez całe życie). Szczera wola, by całym życiem służyć Bogu, Polsce i bliźnim, to zobowiązanie, które wymaga od nas konkretnych działań. Zwykle dobrze je rozumiemy na początkowych etapach harcerskiej przygody. Ale czy nie gubimy ich po drodze? Czy wiemy jak je w praktyce realizować?
Odpowiedzi na to pytanie będziemy szukać podczas Harcerskiej Konferencji o Przedsiębiorczości „Parasol”. Nasza misja nie należy do łatwych. Stawiamy sobie zadanie, by precyzyjnie określić fakty, nazwać zjawiska, wyznaczyć cele i stworzyć narzędzia, które pozwolą nam odpowiedzieć na pytanie:
Czy wychowanie harcerskie może być jednocześnie wychowaniem do przedsiębiorczości?
Choć odpowiedź wydaje się oczywista, to warto zwrócić uwagę na zestawienie dwóch pozornie przeciwnych pojęć: służby i przedsiębiorczości. Czy rzeczywiście są ze sobą sprzeczne? A jeżeli nie są, to jak nadać im odpowiednie priorytety i ustalić wzajemne relacje? Obserwacje wskazują, że współczesna rzeczywistość harcerska często stawia te wartości w opozycji do siebie. Obawa przed naruszeniem idei służby sprawia, że w wymaganiach na stopnie czy w próbach na sprawności brak miejsca na wychowanie ekonomiczne i kształtowanie przedsiębiorczości. Zdarzają się przecież sytuacje, w których młody instruktor rezygnuje z jakiejś formy zaangażowania, by pracować, np. jako wychowawca na kolonii, podczas gdy organizacja zatrudnia jego rówieśnika, by pełnił płatne zadania dla harcerzy. W efekcie takich działań, a być może z innych względów, niewielu z nas podejmuje się roli przedsiębiorców. Wielu widzi siebie wyłącznie w roli etatowych pracowników korporacji lub administracji państwowej.
Czy to jest naszym celem? Czy tak chcemy wychowywać ideowych liderów?
Ekonomia jest dziś potężnym narzędziem kształtującym rzeczywistość. Wielu ludzi naiwnie wierzy, że wolny rynek, oparty na konkurencji, sam w sobie niesie wartości, takie jak sprawiedliwość społeczna czy szacunek dla człowieka. Nic bardziej mylnego. Ekonomia pozbawiona wartości traktuje człowieka jako narzędzie do generowania zysku. Ludzie posiadający majątek – klasa średnia – na przestrzeni wieków byli gwarantem wolności. Posiadali bowiem narzędzia do utrzymania wiary, tradycji.
Jaką zatem postawę powinniśmy przyjąć wobec przedsiębiorczości? Czy powinniśmy negować otaczający nas świat? Czy powinniśmy się izolować, by chronić nasze ideały i wiarę? Taka droga nigdzie nas nie zaprowadzi. “Czyńcie sobie ziemię poddaną”- zgodnie z tym biblijnym wezwaniem jesteśmy posłani, by wprowadzać zmiany! Moim zdaniem powinniśmy pokazać nowy obraz harcerki i harcerza – przedsiębiorcy-patrioty, który działa w duchu wartości harcerskich. To, co w nas najcenniejsze, powinno zostać nazwane na nowo i wybrzmieć w koncepcji „Przedsiębiorcy Harcerskiego”.
Konferencja Parasol będzie miejscem, gdzie tę dyskusję będziemy chcieli przeprowadzić. Do udziału zapraszamy zarówno obecnych członków ZHR, jak również tych, którzy zakończyli swoją harcerską drogę, a dziś realizują służbę społeczeństwu jako przedsiębiorcy. Nie musisz być przedsiębiorcą, by pojawić się na naszej konferencji. Bądź z nami, jeżeli uznasz temat spotkania za wartościowy, jeżeli szukasz swojej drogi lub chcesz poznać innych, którzy Cię wesprą i wskażą kierunek.
Konferencja „Parasol” nie jest jednorazowym wydarzeniem. Mam nadzieję, że wpisze się na stałe w harcerski kalendarz, stając się corocznym spotkaniem, które długoterminowo będzie kształtować przedsiębiorczość w ruchu harcerskim. Ważnym punktem konferencji będzie założenie Harcerskiego Klubu Przedsiębiorców „Parasol” – grupy networkingowej, która stanie się kuźnią idei Przedsiębiorcy Harcerskiego.
Serdecznie zapraszam do uczestnictwa w tym wyjątkowym wydarzeniu, które łączy tradycyjne wartości harcerskie z wyzwaniami współczesności.

Instruktor Łódzkiej Chorągwi Harcerzy, członek rady naczelnej ZHR, przewodniczący komisji finansowej.